ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΗΣ ΚΑΥΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ, ΡΟΥΑ ΜΑΤ ΣΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

Απαράδεκτο βήμα προς την επιβολή της καύσης των σκουπιδιών θεωρούν οι Οικολόγοι Πράσινοι την πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος να εκδώσει Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) για κατασκευή μονάδας βιολογικής ξήρανσης στη Φυλή, δυναμικότητας 700.000 τόνων.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται να προκαταλάβει το νέο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής που μόλις ανέλαβε καθήκοντα και, με βάση τον «Καλλικράτη», είναι το αρμόδιο όργανο για τη διαχείριση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ)  στην Αττική. Την ίδια στιγμή τα ΜΑΤ παραμένουν στην Κερατέα, ενώ η εκδίκαση της έφεσης του Ελληνικού Δημοσίου κατά της απόφασης του Ειρηνοδικείου Λαυρίου για  αναστολή όλων των εργασιών για ΧΥΤΑ στην Κερατέα, αναβλήθηκε με αίτημα του ιδίου του Ελληνικού Δημοσίου. Όλα αυτά δημιουργούν ένα τοπίο αλλοπρόσαλλων χειρισμών, που αποκτούν νόημα μόνο αν υπάρχει «κρυφή ατζέντα» υπέρ των συμφερόντων της καύσης.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι θα παρουσιάσουν τις αμέσως επόμενες μέρες ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης για τα σκουπίδια στην Αττική, στηριγμένο στη μείωση των σκουπιδιών και την  επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων, τη διαλογή στην πηγή με κομποστοποίηση των οργανικών, την ανακύκλωση έντυπου χαρτιού και την ανακύκλωση συσκευασιών.
Σχετικά ο εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων Γιάννης Παρασκευόπουλος δήλωσε: «Οι Οικολόγοι Πράσινοι είμαστε ριζικά αντίθετοι στους κυβερνητικούς χειρισμούς και στη δημιουργία μιας τέτοιας μονάδας βιοξήρανσης.  Είναι πανάκριβη και αφήνει άλυτο το πρόβλημα της διαχείρισης των σκουπιδιών καθώς τα μετατρέπει απλώς σε  δευτερογενές καύσιμο (SRF), που  οι ευρωπαϊκές Οδηγίες αποκλείουν την ταφή του σε μεγάλη έκταση. Όπως παραδέχονται λοιπόν και οι Περιβαλλοντικοί Όροι, θα απαιτήσει οπωσδήποτε και Μονάδα Καύσης, επίσης πανάκριβη, αλλά και επικίνδυνη για το περιβάλλον. Το ΠΑΣΟΚ έχει μάλιστα ήδη ψηφίσει το νόμο 3851/2010, για γενναία επιδότηση της καύσης από ολόκληρο τον Ελληνικό λαό μέσω τέλους ΑΠΕ, ως παραγωγή... «ανανεώσιμης ενέργειας».
Κι όμως, υπάρχει ολοκληρωμένη εναλλακτική πρόταση για  διαχείριση πολύ μεγαλύτερου όγκου σκουπιδιών με πολύ χαμηλότερο κόστος και τρόπους ασύγκριτα φιλικότερους για το περιβάλλον,  πιο συμβατούς με τα πορίσματα των επιστημόνων για βέλτιστη διαχείριση, και αποτελεσματικότερους στην επίτευξη των δεσμευτικών στόχων που θέτουν  οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες. Η κυβέρνηση οφείλει άμεσα εξηγήσεις για τους λόγους που την αποκλείει».
Αναλυτικά
Όπως αναφέρεται στην έγκριση των Περιβαλλοντικών Όρων, η βιολογική ξήρανση 700.000 τόνων σύμμεικτων σκουπιδιών θα οδηγήσει στην παραγωγή 140.000 τόνων προς τελική διάθεση (ταφή) στο χώρο του ΧΥΤΑ Φυλής. Το βασικό προιόν της όμως είναι το λεγόμενο SRF (Solid Recovered Fuel), που είναι κατά βάση μίγμα χαρτιού και πλαστικού, κατάλληλου μόνο για καύση.
Η μέθοδος της βιοξήρανσης απαιτεί μονάδα καύσης και αυτό απλώς αναφέρεται σε μια γραμμή στην έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων. Είναι δυνατόν η έγκριση να ασχολείται με εντελώς δευτερεύουσες πλευρές και να αφήνει στο περιθώριο το ότι, όπως παραδέχεται, απαιτείται καύση του SRF; Δηλαδή πρώτα θα παραχθεί τεράστια ποσότητα SRF και μετά θα σχεδιαστεί μονάδα καύσης. Αυτά θα έπρεπε να εξεταστούν από κοινού για να μπορεί να τεκμηριωθεί οποιαδήποτε έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Αν πχ κατασκευαστεί μονάδα βιοξήρανσης και παράγεται η αναμενόμενη ποσότητα SRF, και δεν εγκριθεί ή δεν μπορέσει να γίνει η μονάδα καύσης τότε πως θα ικανοποιούνται οι περιβαλλοντικοί όροι που έχουν εγκριθεί με αυτή την απόφαση των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Πολιτισμού-Τουρισμού και Υγείας;
Υπολογίζεται ότι από 700.000 τόνους σκουπιδιών θα παράγονται 385.000 τόνοι SRF κάθε χρόνο, η καύση των οποίων θα οδηγήσει στην παραγωγή τέφρας που επίσης θα θάβεται σε ειδικό χώρο για επικίνδυνα απόβλητα. Επομένως, η συνολική ποσότητα των αρχικών 700.000 τόνων που θα οδηγείται σε ταφή εκτιμάται σε μεγαλύτερη των 220.000 τόνων. Η τέφρα μάλιστα είναι επικίνδυνο απόβλητο λόγω της περιεκτικότητας της σε υδράργυρο και άλλα βαρέα μέταλλα και άρα η επεξεργασία της πριν την ταφή είναι ακριβότερη και θα πρέπει να γίνεται με ειδικές προδιαγραφές ασφαλείας. Επιπλέον, παρά την πρόοδο της τεχνολογίας, η καύση αστικών αποβλήτων οδηγεί στην έκλυση διοξινών, ενώ το ζήτημα της ομοιομορφίας στη μεθοδολογία συστηματικού ελέγχου των εκπομπών αυτών των ουσιών παραμένει άλυτο, ανάμεσα σε κράτη-μέλη της ΕΕ.
Η κυβέρνηση με τον πρόσφατο νόμο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (3851/2010) άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία μονάδων καύσης είτε σύμμεικτων σκουπιδιών είτε SRF από βιοξήρανση, καθώς επιδοτεί το κομμάτι εκείνο της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας που αντιστοιχεί στο βιοαποδομήσιμο κομμάτι της καύσιμης ύλης (οργανικά και χαρτί/χαρτόνι). Παρά το γεγονός ότι θεμελιώδη ζητήματα προσδιορισμού του κλάσματος της ενέργειας που επιδοτείται ως ΑΠΕ, καθώς και ζητήματα τιμολόγησης και απορρόφησης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο παραμένουν ακόμα αναπάντητα από την κυβέρνηση^1,2, ήδη η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) έδωσε άδεια παραγωγής σε εργοστάσιο καύσης «σχεδόν (!) 100% βιοαποδομήσιμου» SRF ισχύος 100 ΜW στο Βόλο³.  Με βάση τις τεχνικές προδιαγραφές του εργοστασίου αυτού, ποσοστό πάνω από 50% της αναγακαίας ποσότητας καυσίμου SRF είναι δυνατόν να καλύπτεται από τη σχεδιαζόμενη μονάδα βιολογικής ξήρανσης της Φυλής, εξέλιξη σαφώς πιο συμφέρουσα για τους επενδυτές από την εισαγωγή SRF από την Ιταλία⁴. Για τον ελληνικό λαό όμως;
Eνώ είναι δύσκολο να γίνουν ακριβείς υπολογισμοί χωρίς συγκεκριμένα δεδομένα κατά βάρους σύστασης του καυσίμου, είναι δυνατόν να αποκτήσει κανείς έμμεσα ενδεικτική εικόνα για τα  εμπλεκόμενα οικονομικά μεγέθη: Εκτιμάται ότι σήμερα στη Φυλή θάβονται 430.000 τόνοι έντυπου, βιοαποδομήσιμου χαρτιού, μέρος του οποίου θα καταλήξει στο SRF που θα παράγεται από τη μονάδα βιολογικής ξήρανσης. Με τιμές 2010 (που σίγουρα θα αυξηθούν αν γίνει η μονάδα βιολογικής ξήρανσης), το κόστος που πληρώνουμε για τη διαχείριση του 65% αυτής της ποσότητας (που θα μπορούσε ρεαλιστικά να ανακυκλωθεί) στη Φυλή, είναι περίπου 12εκατομμύρια ευρώ. Αυτά τα χρήματα θα εξοικονομούνταν για τους κατοίκους της Αττικής αν οι τόνοι αυτοί ανακυκλώνονταν. Αντιθέτως, αν οι ίδιοι τόνοι καίγονταν σε εργοστάσιο καύσης για ηλεκτροπαραγωγή, οι Έλληνες πολίτες, όχι μόνο δε θα εξοικονομούσαν τίποτε, αλλά θα πλήρωναν επιπλέον,  περίπου 26 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον για την παραγόμενη ενέργεια μέσω τέλους ΑΠΕ με βάση το Ν. 3851/2010. 38 περίπου εκατομμύρια ευρώ θα άλλαζαν λοιπόν χέρια, ασφαλώς όχι υπέρ του δημόσιου συμφέροντος.
Παρόλα αυτά, 11 μήνες μετά τις δηλώσεις της υπουργού Περιβάλλοντος⁵: «Δηλαδή, είναι αδιανόητο να μην υπάρχει Προεδρικό Διάταγμα ανακύκλωσης για το έντυπο χαρτί» εξακολουθεί να μην υπάρχει τέτοιο Προεδρικό Διάταγμα, ενώ στο μεταξύ:

• Τον Ιούνιο του 2010 ψηφίστηκε και δημοσιεύθηκε ο Νόμος 3851/2010 που επιδοτεί την καύση τουβιοαποδομήσιμουκλάσματος των αστικών απορριμμάτων (άρα και του χαρτιού)
• Το Σεπτέμβριο του 2010 δόθηκε άδεια παραγωγής από τη ΡΑΕ για το πρώτο εργοστάσιο καύσης SRF στο Βόλο.
• Τον Ιανουάριο του 2011 δόθηκε η ΑΕΠΟ για την πρώτη μονάδα βιολογικής ξήρανσης στη Φυλή που θα παράγει SRF.

Οι τελείες είναι διατεταγμένες στη σειρά έτοιμες να τις συνδέσουμε όλοι μας, καθώς το θέμα αφορά όλους μας. Το ζήτημα της διαχείρισης των ΑΣΑ δε σχετίζεται μόνο με το περιβάλλον και σίγουρα δεν εξαντλείται μόνο σε αποκρουστικές εικόνες χωματερών που, ανεξάρτητα από  περιβαλλοντικές ευαισθησίες, κανείς δε θέλει να βλέπει. Αφορά και την κοινωνία όπως δείχνει η εξέγερση της τοπικής κοινωνίας στην Κερατέα αλλά και η κυβερνητική επιλογή της χρήσης αστυνομικής βίας για τη «διαχείριση» του θέματος. Αφορά επίσης την εθνική οικονομία όπως φαίνεται από τους ενδεικτικούς υπολογισμούς που είδαμε. Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται ξεκάθαρα ότι περιβάλλον, κοινωνία, οικονομία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι η κυβερνητική επιλογή της βιολογικής ξήρανσης και της συνεπαγόμενης καύσης ως «λύση» για τη διαχείριση των ΑΣΑ της Αττικής δε συνάδει με τη συνταγματική υποχρέωση της κυβέρνησης να προασπίζει το δημόσιο συμφέρον.
Αναφορές
1. Ερώτηση του Προέδρου της ΡΑΕ κ. Βασιλάκου στην κ. Μπιρμπίλη σχετικά με την αξιολόγηση μονάδων καύσης ΑΣΑ, SRF, RDF δεδομένου ότι αυτά περιέχουν και μη βιοαποικοδομήσιμο κομμάτι http://www.rae.gr/K2/O-41789.pdf
2. Ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Διώτη στην Βουλή σχετικά με το εργοστάσιο καύσης SRF στο Βόλο και το γεγονός ότι δεν υπάρχει 100% βιοαποικοδομήσιμο SRF λόγω περιεκτικότητας σε πλαστικό http://www.syn.gr/gr/keimeno.php?id=21177
3. Άδεια παραγωγής από τη ΡΑΕ για εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής από καύση SRF στο Βόλο http://www.rae.gr/lic/licenses/RAE_1317-2010.pdf
4. Επιχειρηματικό σχέδιο μονάδας ENGAL στο Βόλο: σελίδα 29 η συνεργασία με την Ιταλική Ecolautus http://www.engal.gr/images/products/1225975677-project.pdf.pdf
5. Απομαγνητοφωνημένη συνέντευξη της κ. Μπιρμπίλη 11/2/2010. Η αναφορά στο ΠΔ του έντυπου χαρτιού, στη σελίδα 19 http://www.minenv.gr/download/2010/feb/2010%2002%2011_apomagnitofonisi.sinenteuxis.doc

ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ: ΚΟΝΤΟΦΘΑΛΜΗ Η ΕΙΣΠΡΑΚΤΙΚΗ ΛΟΓΙΚΗ

Σχολιάζοντας τις αυξήσεις στα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών, ο εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων Γιάννης Παρασκευόπουλος δήλωσε:
«Σε καιρούς κρίσης με ακριβά καύσιμα και μειωμένα εισοδήματα, η ενίσχυση της δημόσιας συγκοινωνίας είναι επιτακτική. Η απλή λογική λέει ότι τα οικονομικά των συγκοινωνιακών φορέων βελτιώνονται με προσέλκυση περισσότερων επιβατών, αποτελεσματικότερους ελέγχους εισιτηρίων και καλύτερη οργάνωση.
Αντί γι' αυτό καταργείται το ενιαίο εισιτήριο, και επιβάλλονται αυξήσεις-φωτιά ακόμη και στις μηνιαίες κάρτες των καθημερινών χρηστών της συγκοινωνίας. Η κοντόφθαλμη εισπρακτική λογική του κ. Ρέππα θα είχε πολύ περισσότερο νόημα αν η κυβέρνηση δήλωνε ανοικτά ότι ανησυχεί για την πτώση στην κατανάλωση βενζίνης».